Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility
Logo

    Patron

    zeromski„Nauka jest jak niezmierne morze... Im więcej jej pijesz, tym bardziej jesteś spragniony. Kiedyś poznasz, jaka to jest rozkosz. Ucz się tylko, co jest sił w tobie, żeby jej zakosztować”.

    Stefan Żeromski – Syzyfowe prace

      
     

           Stefan Żeromski (pseud. Maurycy Zych, Józef Katerla i Stefan Iksmoreż) - pisarz, dramaturg, publicysta nazwany "sumieniem polskiej literatury". Urodzony 14 października 1864 w Strawczynie, zmarł 20 listopada 1925 w Warszawie.
           Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej herbu Jelita. Wychował się w Ciekotach w Górach Świętokrzyskich. Jego ojciec Wincenty Żeromski wspierał Polaków walczących w powstaniu styczniowym. Jednak po upadku powstania na skutek represji rosyjskich ojciec utracił majątek i aby utrzymać rodzinę został dzierżawcą folwarków. Rodzice wcześnie umarli. Matkę stracił w 1879, ojca w 1883. Młodość przeżył w biedzie, nabawił się gruźlicy, którą ze zmiennymi skutkami leczył całe życie. Uczęszczał do Kieleckiego Gimnazjum Miejskiego, utrzymywał się z korepetycji. W Gimnazjum spotkał wybitnego nauczyciela, który wpłynął na jego dalsze życie. Był nim Antoni Gustaw Bem, historyk literatury, publicysta i krytyk, zwolennik pozytywizmu, wybitny pedagog. Żeromski wspominał o nim w Dziennikach, i uwiecznił w Syzyfowych pracach jako profesora Sztettera.

    Edukację przerwał z braku pieniędzy i wyjechał do Warszawy, gdzie dwa lata studiował w Wyższej Szkole Weterynaryjnej, która nie wymagała matury. Od 1888 zatrudniał się jako guwerner szlacheckich dzieci. W 1890 objął posadę w Nałęczowie, modnym uzdrowisku, do którego zjeżdżali znani pisarze i dziennikarze (Nałęczów był pierwowzorem Cisów, które opisał później w Ludziach bezdomnych.).
           W 1892 wyjechał za granicę, do Pragi, Monachium, Wiednia, Zurichu, Rapperswilu. W tymże roku pojechał po raz pierwszy do Zakopanego, które odtąd odwiedzał często i w którego społeczności odgrywał ważną rolę. Ożenił się z Oktawią Rodkiewiczową z Radziwiłłowiczów, z którą miał syna Adama (urodzony 1899, zmarł 1918). W latach 1892-97 pracował jako zastępca bibliotekarza w Muzeum Narodowym Polskim, założonym przez Władysława Platera w Rapperswilu. Muzeum gromadziło zbiory dotyczące dziejów polskiej emigracji po powstaniu listopadowym i styczniowym. Wiedzę zaczerpniętą z tych zbiorów obficie wykorzystywał w swoim pisarstwie. W Szwajcarii poznał m.in. Gabriela Narutowicza, Juliana Marchlewskiego i Edwarda Abramowskiego, który stał się jego ważnym nauczycielem ideowym. W latach 1897-1903 mieszkał w Warszawie i pracował w Bibliotece Ordynacji Zamoyskich. W 1904 wyszła powieść Popioły, której sukces wydawniczy pozwolił przenieść się rodzinie Żeromskiego prawie na rok do Zakopanego. Dopiero od 1904 roku mógł poświęcić się pracy pisarskiej. Od 1905 roku działał w organizacjach demokratycznych i socjalistycznych. Był inicjatorem założenia Uniwersytetu Ludowego, organizował kursy dokształcające dla uczniów szkoły rzemieślniczej, w domu Żeromskich prowadzono ochronkę i tajną szkołę. W 1909 wyjechał z rodziną do Paryża, w którym mieszkali trzy lata. Po powrocie do kraju osiedlił się w Zakopanem. W 1913 założył nową rodzinę z malarką Anną Zawadzką. Owocem tego związku była córka Monika. Po wybuchu I wojny światowej zgłosił się do Legionów Polskich, jednak nigdy nie brał udziału w walkach. Wrócił do Zakopanego i działał w pracach Naczelnego Komitetu Zakopiańskiego. Był prezydentem Rzeczypospolitej Zakopiańskiej. W 1924 r. wydał „Przedwiośnie”. Pozostałe dzieła Żeromskiego to m.in. „Ludzie bezdomni”, „Popioły”, „Dzieje grzechu”, „Siłaczka”.


    Ważniejsze dzieła:
    • Charitas (1919) (cz.3 cyklu Walka z szatanem)
    • Doktor Piotr
    • Duma o hetmanie
    • Dzieje grzechu (1908)
    • Dzienniki (1953-1956)
    • Echa leśne (1905)
    • Firlykowe Wzgórze
    • Ludzie bezdomni (1900)
    • Na probostwie w Wyszkowie (1920)
    • Nawracanie Judasza (1916) (cz.1 cyklu Walka z szatanem)
    • O żołnierzu tułaczu (1896)
    • Popioły (1902)
    • Przedwiośnie (1924)
    • Puszcza jodłowa (1925)
    • Rozdzióbią nas kruki, wrony (1895)
    • Róża (1909)
    • Sen o szpadzie
    • Siłaczka (1895)
    • Sułkowski (1910)
    • Syzyfowe prace (1897)
    • Uciekła mi przepióreczka (1924)
    • Uroda życia (1912)
    • Wiatr od morza (1922)
    • Wierna rzeka (1912)
    • Zamieć (1916) (cz. 2 cyklu Walka z szatanem)
    • Zapomnienie
    • Zmierzch (1892)

    © 2017 Szkoła podstawowa w Gwoźdzcu. Wszystkie prawa zastrzeżone.
    Free Joomla! templates by Engine Templates